Η ιστορία της νομικής κατοχύρωσης των γάμων ομόφυλων ζευγαριών

Ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός κρατών παγκοσμίως  εξετάζει  το ενδεχόμενο να χορηγήσει  νομική αναγνώριση σε γάμους ατόμων του ίδιου φύλου. Πλέον 23 κράτη ή εδαφικές περιφέρειες έχουν προσαρμόσει το εθνικό τους δίκαιο με ψηφισμένους νόμους ώστε να επιτρέπονται οι γάμοι ομόφυλων  ζευγαριών κυρίως στην ήπειρο της Αμερικής και την Ευρώπη. Στο Μεξικό ορισμένα δικαστήρια  επιτρέπουν το γάμο ενώ άλλα όχι.

Ηνωμένες Πολιτείες (2015)

11 χρόνια μετά την πρώτη νομιμοποίηση του γάμου ομόφυλων ζευγαριών στην πολιτεία της  Μασαχουσέτης  το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το Σύνταγμα τον επιτρέπει και τον εγγυάται σε όλη την επικράτεια. Στην απόφαση, η οποία ελήφθη με ψήφους 5 εναντίον 4 και βασίζεται εν μέρει στην ερμηνεία του Δικαστηρίου πάνω στην 14^η Τροπολογία (ισότητα απέναντι στο νόμο)  υποστηρίζεται ότι ο περιορισμός του δικαιώματος του γάμου μόνο στα ετερόφυλα ζευγάρια παραβιάζει την  εγγυητική λειτουργία της Τροπολογίας  για ίση προστασία απέναντι στο νόμο. Πριν την απόφαση 36 Πολιτείες και η Περιφέρεια της  Κολούμπια είχαν επιτρέψει το γάμο.

Γροιλανδία(2015)

Η Γροιλανδία, μια αυτόνομη περιφέρεια της Δανίας  δεν είχε υιοθετήσει μέχρι και το 2015 το νόμο της χώρας που επέτρεπε τον γάμο ήδη από το 2012. Ωστόσο οι νομοθέτες της χώρας πέρασαν τον Μάιο του 2015 ένα νομοσχέδιο που νομιμοποιούσε το γάμο στο μεγαλύτερο νησί παγκοσμίως.

Ιρλανδία(2015)

Στις 22 Μαΐου 2015 το καθολικό κράτος της  Ιρλανδίας  έγινε η πρώτη χώρα που νομιμοποίησε το γάμο ομόφυλων ζευγαριών μέσω δημοψηφίσματος. Περισσότεροι από 6 στους 10 Ιρλανδοί(62%) ψήφισαν  «ναι» στο να τροποποιηθεί το Σύνταγμα της χώρας ώστε στο εξής να λέει ότι «ο γάμος μπορεί να συναφθεί σύμφωνα με το νόμο από 2 πρόσωπα χωρίς διάκριση ως προς το φύλο τους.

Παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος της Καθολικής Εκκλησίας της Ιρλανδίας  αντιτέθηκε στην αλλαγή, ο Αρχιεπίσκοπος  Δουβλίνου Diarmuid Martin με άρθρο του σε εφημερίδα δήλωσε ότι δε θα έλεγε ποτέ στον κόσμο τι να ψηφίσει και ότι δεν έχει καμία επιθυμία να επιβάλλει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις στους άλλους. Ο Ιρλανδός Πρωθυπουργός  Enda Kenny υποστήριξε την καμπάνια υπέρ του «ναι».

Φινλανδία(2015)

Ο νόμος με τον οποίον νομιμοποιήθηκε ο γάμος ομόφυλων ζευγαριών στην Φινλανδία θα αρχίσει να ισχύει και να εφαρμόζεται από το 2017. Το φινλανδικό Κοινοβούλιο ενέκρινε νομοσχέδιο με το οποίο νομιμοποιείται ο γάμος τον Νοέμβριο του 2014 και ο Πρόεδρος της Φινλανδίας Sauli Niinistö υπέγραψε την επικύρωση του νόμου τον Φεβρουάριο του 2015. Το νομοσχέδιο ξεκίνησε ως μια πρωτοβουλία πολιτών-ένα δημόσιο αίτημα που συγκέντρωσε 167.000 υπογραφές .Έτσι η Φινλανδία έγινε η τελευταία από τις 5 Σκανδιναβικές χώρες που επέτρεψε το γάμο μετά τις Δανία, Ισλανδία, Νορβηγία και Σουηδία.

Λουξεμβούργο(2014)

Στις 18 Ιουνίου το Κοινοβούλιο του Λουξεμβούργου ενέκρινε νομοθεσία με την οποία θα επιτρεπόταν σε ομόφυλα ζευγάρια να παντρεύονται και να υιοθετούν. Το νομοσχέδιο το οποίο άρχισε να ισχύει από τις αρχές του 2015 εισήχθη προς έγκριση από τον Πρωθυπουργό της χώρας Xavier Bettel, ο οποίος είναι ανοιχτά ομοφυλόφιλος.

Σκωτία(2014)

Στις 4 Φεβρουαρίου 2014 το σκωτσέζικο Κοινοβούλιο με τεράστια πλειοψηφία ενέκρινε νομοθεσία με την οποία νομιμοποιούταν ο γάμος. Επιπρόσθετα ο νόμος δίνει στις Εκκλησίες την επιλογή να αποφασίσουν αν αυτές επιθυμούν να διεξάγουν οι ίδιες τους γάμους. Οι 2 μεγαλύτερες Εκκλησίες της Σκωτίας-η Εκκλησία της Σκωτίας και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία-  αντιτέθηκαν στο γάμο και πίεσαν σθεναρά στην καταψήφιση του νομοσχεδίου.

Αγγλία και Ουαλία (2013)

Στις 17 Ιουλίου 2013 η Βασίλισσα Ελισάβετ η 2^η έδωσε τη σύμφωνη γνώμη της σε ένα νομοσχέδιο το οποίο νομιμοποιούσε το γάμο στην Αγγλία και την Ουαλία. Την προηγούμενη μέρα το νομοσχέδιο είχε υπερψηφιστεί από το Βρετανικό Κοινοβούλιο ύστερα από μήνες διαβούλευσης. Ο νόμος εφαρμόστηκε μόνο στην Ουαλία και την Αγγλία διότι η Σκωτία και η Βόρειος Ιρλανδία είναι ημιαυτόνομες περιφέρειες και έχουν χωριστά νομοθετικά σώματα τα οποία αποφασίζουν για τα κυρίαρχα θέματα όπως ο ορισμός του γάμου. Μέχρι σήμερα η Σκωτία ακολούθησε  επιτρέποντας το γάμο, ωστόσο, η Βόρειος Ιρλανδία καταψήφισε το σχετικό νομοσχέδιο που εισήχθη στο Κοινοβούλιο της.

Βραζιλία(2013)

Στις 14 Μαΐου 2013 το Εθνικό Συμβούλιο Δικαιοσύνης της Βραζιλίας αποφάνθηκε ότι δεν είναι δυνατή η άρνηση έκδοσης αδειών γάμου σε ομόφυλα ζευγάρια, επιτρέποντας με αυτόν τον τρόπο το γάμο σε όλη την επικράτεια της χώρας(μέχρι τότε τα δικαστήρια στις μισές από τις 27 περιφέρειες της χώρας είχαν επιτρέψει το γάμο). Το συντηρητικό Κοινωνικοχριστιανικό κόμμα της Βραζιλίας προσέβαλε την απόφαση του Συμβουλίου στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας όπου ακόμα η υπόθεση εκκρεμεί.

Γαλλία(2013)

Στις 18 Μαΐου 2013 ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ  επικύρωσε νόμο με τον οποίον νομιμοποιούταν ο γάμος ομόφυλων ζευγαριών. Αν και το νομοσχέδιο είχε περάσει από  την Εθνική Αντιπροσωπεία και τη Γερουσία ήδη από τον Απρίλιο η επικύρωση έπρεπε να περιμένει μέχρι την έκδοση της απόφασης  ενός δικαστηρίου στο όποιο είχε προσφύγει κατά του νομοσχεδίου το συντηρητικό κόμμα. Στις 17 Μαΐου το δικαστήριο έκρινε ότι το νομοσχέδιο ήταν σύμφωνο με το Σύνταγμα.

Νέα Ζηλανδία(2013)

Στις 17 Απριλίου το Κοινοβούλιο της χώρας έδωσε την τελική του έγκριση σε νόμο που επέτρεπε το γάμο σε ομόφυλα ζευγάρια με πλειοψηφία 77 ψήφων έναντι 44. Ο νόμος έδινε επίσης τη δυνατότητα στα ζευγάρια να υιοθετήσουν. Έτσι η Νέα Ζηλανδία έγινε η πρώτη χώρα που επέτρεψε το γάμο στην περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού.

Ουρουγουάη(2013)

Στις 10 Απριλίου η κάτω βουλή του Κογκρέσου της Ουρουγουάης πέρασε νομοθεσία η οποία επέτρεπε το γάμο στα ομόφυλα ζευγάρια ενώ μια εβδομάδα μετα το ίδιο έπραξε και η Γερουσία της χώρας. Έτσι η Ουρουγουάη έγινε η 2^η λατινοαμερικάνικη χώρα που επέτρεψε το γάμο μετά την Αργεντινή ενώ η χώρα είχε επιτρέψει ήδη από το 2008 το σύμφωνο συμβίωσης  και την υιοθεσία ήδη από το 2009.

Η Ουρουγουάη συγκαταλέγεται στα πιο κοσμικά κράτη της Λατινικής Αμερικής. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι σχεδόν το 40% του πληθυσμού δεν συνδέεται με κάποια θρησκεία ενώ το 58% είναι χριστιανοί σε μία ήπειρο όπου το 90% του πληθυσμού δηλώνουν χριστιανοί.

Δανία(2012)

Τον Ιούνιο του 2012 το Κοινοβούλιο της χώρας νομιμοποίησε το γάμο. Το 1989 η Δανία έγινε η πρώτη χώρα παγκοσμίως  που επέτρεψε στα ομόφυλα ζευγάρια να συνάπτουν σύμφωνα συμβίωσης ενώ το 2010 είχε επιτρέψει την υιοθεσία στα ομόφυλα ζευγάρια. Με την νομιμοποίηση του γάμου η Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία της Δανίας (που είναι η επίσημη εκκλησία της χώρας) είναι υποχρεωμένη να επιτρέπει στα ομόφυλα ζευγάρια να παντρεύονται στις εκκλησίες. Κανένα όμως μέλος του κλήρου της Εκκλησίας δεν είναι υποχρεωμένο να τελεί τους γάμους αν δε το επιθυμεί.

Αργεντινή(2010)

Παρά την σθεναρή αντίθεση της Καθολικής Εκκλησίας και των Καθολικών Προτεσταντικών Εκκλησιών ο νόμος πέρασε και από τα 2 νομοθετικά σώματα της Αργεντινής και επικυρώθηκε από την Πρόεδρο της χώρας  Cristina Fernandez de Kirchner. Ο νόμος δίνει στα ομόφυλα στα ζευγάρια ακριβώς τα ίδια δικαιώματα που έχουν και τα ετερόφυλα συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος της υιοθεσίας. Μία δεκαετία πριν η χώρα είχε επιτρέψει το σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια.

Πορτογαλία(2010)

Τον Ιούνιο πέρασε από το Κοινοβούλιο της χώρας  νόμος που νομιμοποιούσε το γάμο ενώ αυτός επικυρώθηκε και άρχισε να εφαρμόζεται λίγο αργότερα από τον Πρόεδρο της χώρας αφού πρώτα είχε ζητήσει τη γνωμοδότηση του Συνταγματικού Δικαστηρίου το οποίο αποφάνθηκε ότι είναι συνταγματικός. Από το φθινόπωρο του 2015 επετράπη πρόσθετα στα ομόφυλα ζευγάρια να υιοθετούν.

Ισλανδία(2010)

Τον Ιούνιο του 2010 ψηφίστηκε νόμος από το Κοινοβούλιο της χώρας  που επέτρεπε το γάμο και μάλιστα με ομοφωνία αφού δεν υπήρξε ούτε μία αρνητική ψήφος. Μάλιστα δημοσκοπήσεις της κοινής γνώμης έδειξαν ευρεία υποστήριξη του νόμου σε ποσοστό 85%. Η χώρα είχε επιτρέψει ήδη από το 1996 τη σύναψη συμφώνου συμβίωσης  ενώ είχε επιτρέψει την υιοθεσία από το 2006. Η πρωθυπουργός της χώρας υπήρξε από τις πρώτες που παντρεύτηκε τη σύντροφό της.

Σουηδία(2009)

Τον Απρίλιο το σουηδικό Κοινοβούλιο ψήφισε με μεγάλη πλειοψηφία την νομιμοποίηση του γάμου. Η χώρα ήδη από το 1995 είχε επιτρέψει τη σύναψη σύμφωνου συμβίωσης. Ο νόμος επιτρέπει στα ζευγάρια να παντρεύονται είτε με θρησκευτικό είτε με πολιτικό τύπο. Η καθολική εκκλησία της Σουηδίας στη οποία ανήκουν οι μισοί Σουηδοί είχε ταχθεί υπέρ του γάμου ήδη από τον Ιανουάριο του 2007. Τον Οκτώβριο του 2009 η ηγεσία της εκκλησίας  ψήφισε ώστε να επιτραπεί στον κλήρο να τελεί γάμους ομόφυλων ζευγαριών.

Νορβηγία(2009)

Από τον Ιανουάριο του 2009 τα ομόφυλα ζευγάρια στη Νορβηγία έχουν νομικά τη δυνατότητα να παντρεύονται, να υιοθετούν και να πραγματοποιούν τεχνητή γονιμοποίηση. Το νέο νομικό πλαίσιο ήρθε να αντικαταστήσει το προγενέστερο που επέτρεπε τη σύναψη συμφώνου συμβίωσης ήδη από το 1993. Με αφορμή το ζήτημα η Λουθηρανική Εκκλησία της Νορβηγίας(που είναι η μεγαλύτερη) διασπάστηκε με ένα τμήμα της να αντιτίθεται στην τέλεση των γάμων από τον κλήρο της και το άλλο να την επιτρέπει.

Νότιος Αφρική(2006)

Το Νοέμβριο του 2006 η χώρα νομιμοποίησε το γάμο, έναν χρόνο μετά την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας σύμφωνα με την οποία νόμοι που απαγορεύουν το γάμο στα ομόφυλα ζευγάρια είναι αντισυνταγματικοί. Ο νόμος πέρασε με μεγάλη πλειοψηφία  αναλογίας 5 προς έναν και παρόλο που ο μονάρχης των Ζουλού στους οποίους ανήκει το 1/5 του πληθυσμού εξακολουθεί να θεωρεί την ομοφυλοφιλία ηθικά λανθασμένη.

Ισπανία(2005)

Σε ένα σχεδόν διαιρεμένο ισπανικό Κοινοβούλιο πέρασε ο νόμος σύμφωνα με τον οποίον τα παντρεμένα ζευγάρια έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα ανεξαρτήτως του σεξουαλικού προσανατολισμού. Ο νόμος άρχισε να εφαρμόζεται παρά την σφοδρή σύγκρουση καθολικής εκκλησίας και ισπανικής κυβέρνησης και τις μεγάλες διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στη Μαδρίτη ενάντια του. Το Συνταγματικό δικαστήριο της χώρας τον έκρινε συνταγματικό.

Καναδάς(2005)
Τα ομόφυλα ζευγάρια στον Καναδά είχαν αποκτήσει τις περισσότερες από τις νομικές ωφέλειες του γάμου ήδη από το 1999 όταν η ομοσπονδιακή και οι επαρχιακές κυβερνήσεις της χώρας επέκτειναν τους νόμους περί τον γάμο και στα ζευγάρια αυτά. Το 2005 το καναδικό Κοινοβούλιο πέρασε νομοθεσία που νομιμοποιούσε το γάμο πλήρως και σε όλη την επικράτεια.

Βέλγιο(2003)

Τον Ιανουάριο του 2003 το Βέλγιο επέτρεψε το γάμο ενώ ήδη από το 1998 είχε επιτρέψει τη σύναψη συμφώνων συμβίωσης. Το 2004 επέτρεψε το γάμο σε κάθε ομόφυλο ζευγάρι που το ένα μέλος του είχε ζήσει στο Βέλγιο για τουλάχιστον 3 μήνες ενώ το 2006 επέτρεψε και την υιοθεσία. Ο νόμος παρά τις προβλέψεις βρήκε ελάχιστη αντίσταση.

Ολλανδία(2000)

Τον Δεκέμβριο του 2000 η Ολλανδία έγινε η πρώτη χώρα παγκοσμίως που επέτρεψε το γάμο ομοφύλων ζευγαριών όταν στο Κοινοβούλιο πέρασε σχετικό νομοσχέδιο με μεγάλη πλειοψηφία 3 προς έναν. Επίσης ο νόμος επέτρεπε στα ζευγάρια και να υιοθετούν. Η προτεσταντική εκκλησία της Ολλανδίας ανακοίνωσε ότι επιτρέπει σε κάθε μέλος της εάν το επιθυμεί να τελεί θρησκευτικό γάμο ομόφυλων ζευγαριών.

Μεξικό

Στο Μεξικό σε ορισμένες περιοχές έχει επιτραπεί ο γάμος όπως στην περιφέρεια της πρωτεύουσας και στο νότιο τμήμα της χώρας ενώ σε άλλες όχι. Ωστόσο πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας  επιτρέπει σε κάθε δικαστήριο να χορηγεί άδειες γάμου σε ομόφυλα ζευγάρια ακόμα και στις περιοχές που δεν έχει επιτραπεί ακόμα.

Ευχαριστώ τον αγαπημένο μου Σωτήρη-σύντροφο μου για την πολύ ωραία δουλειά του...